Sách VNG20: Đã tin thì kiên trì theo đuổi đến cùng!

“Ở VNG, tôi là một trong những lãnh đạo có cái tôi thấp nhất. Không quá bị ảnh hưởng bởi thành công, cho nên tôi không sợ thất bại!”, anh Lê Hồng Minh đã từng chia sẻ cực kỳ thẳng thắn như vậy. Đôi khi tinh thần “không sợ thất bại” ấy của VNG bị người ngoài nhìn nhận là “gan lì”. Nhưng với người VNG, đơn giản là nếu đã tin điều mình theo đuổi là đúng, thì cứ kiên trì mà dấn thân thôi!

Cái tâm thế “bất biến” ấy thật ra vô cùng quan trọng trong một lĩnh vực liên tục thay đổi như công nghệ. Các xu hướng xuất hiện nhanh và nhiều đến chóng mặt, rất dễ khiến cho doanh nghiệp mất tập trung. Khi ấy, nếu không thật sự hiểu rõ những gì mình muốn làm, và đủ năng lực để làm cho đến nơi đến chốn thì doanh nghiệp sẽ rất dễ đi sai hướng.

Trong 20 năm kể từ ngày thành lập, VNG đã đạt được nhiều thành công rực rỡ, từ một startup non trẻ trở thành doanh nghiệp công nghệ hàng đầu Việt Nam, nhưng cũng từng có những thất bại rất “đau”. Nhưng đúng như những gì anh Minh đã chia sẻ, dù thế nào, chúng ta vẫn không ngại dấn thân, đứng dậy từ các vấp ngã.

VNG20 Blog Image

Năm 2008, khi đang ở đỉnh cao rực rỡ của làn sóng Internet PC, VNG đã bất ngờ chuyển sang làn sóng mobile khi nhận thấy tiềm năng to lớn của làn sóng này. Lý giải cho quyết định táo bạo và liều lĩnh ấy, anh Minh từng nói rất hiếm hoi để một cơ hội lớn như Mobile Internet xuất hiện trong cuộc đời (Xem bài “Chúng tôi làm Công nghệ và trưởng thành”). Và một khi đã xác định được tham gia vào cơ hội đó từ đầu là sự may mắn, thì cần phải “tất tay” mà làm thôi.

Năm 2018, VNG tiếp tục mở rộng mảng kinh doanh từ thế mạnh B2C (khách hàng cá nhân) sang B2B (khách hàng doanh nghiệp), một cuộc chơi hoàn toàn mới, không có nhiều kinh nghiệm hay ưu thế. Và đúng như vậy, đội ngũ khi bắt tay vào thực chiến đã thấy B2B không phải là một “game dễ ăn”, bởi khái niệm VNG chỉ làm game, VNG gắn liền với Zalo đã ăn sâu vào tiềm thức khách hàng.

Nhưng bắt đầu từ VNG Cloud năm 2019, cho đến khi lập ra VNG Digital Business vào 2023, VNG vẫn kiên trì “tìm đường” vì niềm tin vào một hướng tăng trưởng bền vững. Công ty thậm chí còn chơi lớn hơn, khi quyết định đầu tư xây dựng Trung tâm dữ liệu đạt chuẩn quốc tế tại Việt Nam, trong bối cảnh thị trường đang có sự tham gia của rất nhiều ông lớn toàn cầu, áp đảo cả về vốn, kinh nghiệm và nguồn lực. Rót cả ngàn tỷ cho hạ tầng như vậy trong thời buổi thóc cao gạo kém thật không dễ dàng, nhưng như chia sẻ của chính anh Minh, VNG đã luôn nghĩ tới việc sở hữu một trung tâm dữ liệu riêng ngay từ thời Vinagame mới thành lập, cũng như đại hiệp xông pha giang hồ thì phải có vũ khí vậy.

Tinh thần “gan lì” còn thể hiện ở việc người VNG không nản lòng khi phải đối mặt với định kiến và thái độ đôi khi thiếu thiện cảm, “yêu thương” từ cộng đồng. “Chỉ cần người dùng yêu sản phẩm của mình là được. Giống như xem một bộ phim mà khán giả thấy hay, thì khán giả sẽ yêu bộ phim, yêu những diễn viên đó, phần đông khán giả sẽ không quá để tâm đến biên kịch hay đạo diễn của bộ phim”, CEO VNG lý giải. Nói cách khác, không phải là chúng ta không để tâm, mà chính niềm tin đã giúp chúng ta kiên trì.

VNG20 Blog Image

Nhưng phép thử lớn nhất cho sự “gan lì” và kiên cường của người VNG chính là những gì mà chúng ta đã trải qua đúng dịp sinh nhật 20 tuổi vừa qua, một sinh nhật “special” mà có lẽ rất nhiều năm về sau chúng ta sẽ vẫn không thể nào quên. Chưa bao giờ, VNG phải trải qua thử thách lớn đến vậy trên hành trình 20 năm của mình, cả về tính chính trực (Upholding Integrity), lẫn khả năng linh hoạt ứng biến, sự kiên định của tinh thần để vượt qua giông bão, theo đúng nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Trong tâm thư gửi đi vào dịp VNG “đầy tháng”, anh Minh đã thẳng thắn nhìn vào vấn đề: sai ở đâu, sửa ở đó, vấp ngã ở đâu, đứng lên ở đó. Sự kiện lần này đã đặt ra cho VNG rất nhiều bài toán phải giải về đổi mới quy trình vận hành, về cách thức phối hợp trong nội bộ cũng như việc tuân thủ các nguyên tắc chuẩn mực và quy định của pháp luật. VNG sẽ nghiêm túc nhìn lại bản thân, trân trọng những bài học và quyết liệt thay đổi (dù chắc chắn sẽ mất rất nhiều thời gian và không tránh khỏi mất mát) để trở thành một phiên bản tốt hơn của chính mình.

“Chúng ta thường tập trung vào yếu tố “What” và “Who” trong việc xây dựng sản phẩm mới và vận hành kinh doanh nhưng lại chưa để ý đúng mực đến yếu tố “How”. Sáng tạo và đổi mới liên tục giúp chúng ta có được vị thế như ngày hôm nay, nhưng anh cũng tin là nếu thiếu đi yếu tố “How”, doanh nghiệp chắc chắn sẽ gặp những rủi ro nhất định và chúng ta có thể đi chệch hướng với sứ mệnh ban đầu”, anh Minh giãi bày.

VNG20 Blog Image

Chính xác thì người VNG “tin” vào điều gì để có thể bền bỉ và nhẫn nại đi qua phong ba bão táp như vậy? Dù trải qua nhiều thăng trầm, nhưng khát khao của anh Minh, anh Khải và người VNG vẫn không thay đổi: Chúng ta mong muốn trở thành một công ty công nghệ toàn cầu xuất phát từ Việt Nam, kiến tạo nên những sản phẩm công nghệ giá trị cho người dùng và trở thành một nơi làm việc tốt nhất để mọi người cùng nhau làm việc, học tập và trưởng thành. “Chúng ta muốn làm những điều đó bởi vì chúng ta tin rằng đó là một hành trình ý nghĩa. Thông qua đó, tất cả chúng ta sẽ cùng nhau phát triển, trưởng thành và thịnh vượng hơn”, anh Minh nhấn mạnh.

Chúng ta cũng luôn tin vào 3 giá trị cốt lõi: Đón nhận thách thức, Phát triển Đối tác, Gìn giữ chính trực. “Rất dễ để chọn những điều tốt đẹp làm giá trị, nhưng giữ vững nó mới khó. Những giá trị này chỉ thực sự trở nên quan trọng khi chúng ta chấp nhận đánh đổi những điều quan trọng khác để sống đúng với những gì mình theo đuổi.”

Trong số này, “Đón nhận thách thức” có lẽ là giá trị cốt lõi mà hễ là người VNG thì đều thuộc đến nằm lòng. Thậm chí dường như nó đã trở thành DNA của người VNG, là “đặc điểm nhận dạng” mà người ngoài sẽ nghĩ ngay tới mỗi khi nhắc đến VNG. Điều thú vị là nhiều lúc bị “lên bờ xuống ruộng” vì thách thức, Starter thường hỏi nhau “có thể thay slogan và giá trị cốt lõi được không?”, nhưng chỉ vài hôm sau, cũng chính Starter đó đã tung tăng mặc áo “Embracing Challenges” đến công ty.

Như anh Minh đã từng chia sẻ: “Với VNG, thử thách giống như một chất gây nghiện”. Rất nhiều Starter cho biết họ bị VNG thu hút vì những thách thức khi làm việc tại đây, thậm chí làm việc “yên ả quá không quen”! Vâng, người VNG quen “ăn hành” quá rồi!

Bạn có dám không?

Nhìn ra xung quanh, chưa có mấy doanh nghiệp công nghệ Việt Nam thực sự “Go Global” thành công. Nhưng SMT vẫn giao nhiệm vụ siêu nhọc nhằn và chông gai “Go Global” cho rất nhiều đội nhóm trong những năm gần đây, theo đúng tác phong: “Em tự nhận hay anh giao cho em?”.

Thế rồi từng bộ phận lại lầm lũi vác đề bài này về và giải theo những cách khác nhau. Với ZingPlay Game Studios (ZPS), đội ngũ coi thử thách ở “trận địa quốc tế” là lửa luyện vàng. Họ đã có đến 8 năm chinh chiến ở thị trường nước ngoài trong hành trình 17 năm theo đuổi mảng phát triển game.

Lần thử sức đầu tiên tại Indonesia (năm 2016) thất bại nhưng mang lại bài học quan trọng: Không thể áp đặt sản phẩm sẵn có vào một thị trường quá khác biệt về văn hóa và thói quen người dùng. Từ đó, chiến lược SOLOMO ra đời, là viết tắt của ba yếu tố: Social, Local, và Mobile, nghĩa là khai thác sự lan tỏa của mạng xã hội, đội ngũ đã phát triển các tựa game trên di động phù hợp với thói quen, văn hóa của người dùng tại địa phương.

Năm 2017, ZPS chính thức áp dụng chiến lược SOLOMO vào thị trường Myanmar, thành lập đội nhóm tại đây để nghiên cứu hành vi, sở thích người dùng, tập trung mang lại trải nghiệm gần gũi nhất cho người chơi.

Sự đầu tư nghiêm túc cuối cùng đã giúp ZPS thành công tại Myanmar và sau đó nhân rộng mô hình sang các thị trường khác như Philippines, Thái Lan, và các nước trong khu vực LATAM (khu vực Mỹ La-tinh). Vẫn dựa trên chiến lược “xương sống” SOLOMO, ZPS tiếp tục linh hoạt điều chỉnh theo từng thị trường, đảm bảo tính hiệu quả, hạn chế rủi ro và phát triển user bền vững.

VNG20 Blog Image

Đứng trước làn sóng AI, ZPS quyết định tiếp cận ở nhịp độ vừa phải thay vì đầu tư nóng, duy trì sự cân bằng giữa việc phát triển sản phẩm truyền thống và tích hợp dần AI vào các sản phẩm mới. “Trong những giai đoạn chuyển đổi, cẩn trọng là cần thiết để tránh sai lầm. Nếu thay đổi quá chậm, tổ chức sẽ bị tụt hậu; nhưng nếu thay đổi quá nhanh và sai hướng, người lãnh đạo có thể đưa đội ngũ đến thất bại”, anh Nguyễn Khánh Trung, CEO ZPS, nhấn mạnh.

Trong khi đó, đội ngũ GreenNode (VNG DB) lại xác định xông pha vào chiến trường mới AI Cloud không phải là chuyện “thích thì thử”. Cái khó của dự án này là không chỉ tiên phong khai phá một lĩnh vực siêu mới như AI Cloud, mà còn cùng lúc phải cân bằng với mục tiêu đem lại doanh thu. Sự nghiêm túc ngay từ đầu đã đưa đội ngũ đến kết quả khả quan: “Trước mắt là mình đã chứng minh được tiềm năng bán chip H100 của NVIDIA cũng như mức độ sẵn sàng chi tiền của khách hàng cho mô hình kinh doanh cloud mới này”, anh Vũ Thanh Tùng, Head of GreenNode, chia sẻ.

Tuy đã có doanh thu chỉ sau hơn 5 tháng triển khai, anh Tùng và đội ngũ GreenNode cũng không cho phép mình nghỉ ngơi: “Nếu mình thuần túy chỉ là mua các thiết bị về tích hợp lại thì sẽ khó có thể phát triển trong dài hạn. Sẽ không có công thức nào chắc chắn dẫn tới thành công. Hiện nay, team vẫn đang tiếp tục nghiên cứu xem có thể xây dựng và bán được các sản phẩm, dịch vụ gì trên hạ tầng cloud đó. Đây là một mô hình hoàn toàn mới, thị trường hoàn tới mới với GreenNode nói riêng và VNG nói chung”. Thách thức là vậy, nhưng đội ngũ lại cảm thấy phấn khích và gắn kết với nhau hơn sau quá trình chinh phục.

Đối với nhóm hỗ trợ (Back Office - BO), nâng cao năng lực chuyên môn và kĩ năng mềm của nhân sự theo chuẩn quốc tế để phục vụ nhóm kinh doanh gần như là yêu cầu bắt buộc khi công ty đặt mục tiêu “Go global”.

VNG20 Blog Image

Nói về thử thách này, chị Trần Vân Khánh Giang, Trưởng phòng FP&A, Tài chính & Kế toán VNG, bộc bạch: “VNG đang bước chân vào các thị trường quốc tế như Singapore, Thái Lan, Myanmar, Đài Loan, Philippines và Indonesia, mở ra cơ hội phát triển lẫn thử thách lớn. Việc tuyển dụng và hòa nhập nhân sự quốc tế không hề dễ dàng, nhất là khi sự khác biệt về ngôn ngữ và văn hóa là rào cản. Các nhân viên quốc tế cần thời gian để thích nghi với môi trường làm việc tại Việt Nam, trong khi đội ngũ hiện tại cũng cần mở lòng để đón nhận những ý tưởng mới”. Là người đứng đầu team FA (Finance – Tài chính), chị Giang luôn khuyến khích mọi người coi những khác biệt này như những cơ hội để học hỏi và phát triển. Sự giao tiếp cởi mở chính là chìa khóa giúp chúng ta vượt qua mọi thách thức và tìm ra những giải pháp phù hợp.

“Thách thức lớn nhất của bộ phận Pháp lý (LG) là làm thế nào để vừa nâng cao tính linh hoạt cho các hoạt động kinh doanh, vừa giữ vững kiểm soát rủi ro pháp lý, nhất là khi VNG đang tiến vào những lĩnh vực mới như AI vốn chưa có khung pháp lý hoàn thiện. Để VNG có thể vươn ra thị trường quốc tế, LG cần đảm bảo cập nhật các quy định của từng quốc gia và vượt qua những rào cản ngôn ngữ và sự khác biệt trong văn hóa. Mỗi ngày, chúng tôi đều kiên trì học hỏi và tích lũy kinh nghiệm. Tôi tin tưởng rằng với lòng cầu tiến và sự đầu tư không ngừng, chúng ta sẽ đạt được những kết quả đáng tự hào”, chị Đàm Thị Thúy, Giám đốc Pháp lý VNG, khẳng định.

VNG20 Blog Image

Vì sao sau 20 năm trầy da tróc vẩy trên thị trường, VNG vẫn giữ được những khát khao cháy bỏng và đam mê lãng mạn của người làm công nghệ? Câu trả lời thực ra rất đơn giản: VNG dám mơ lớn, dám tin và có năng lực kiên trì theo đuổi giấc mơ, theo đuổi niềm tin của mình.

“Hạnh phúc hóa ra không phải là tiền (dù ai cũng cần tiền), mà là được làm những gì mình thích, là được để lại một điều gì đó có ý nghĩa với cuộc đời này. Khi VNG tạo ra một sản phẩm làm thay đổi cuộc sống người Việt Nam, ta thấy vui vì góp một phần bé nhỏ trong đó”, anh Minh kết luận.